ANKSİYETE BOZUKLUKLARINDA YOĞUNLAŞTIRILMIŞ PSİKOTERAPİ SÜRECİNİN SONUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Uz. Dr. Tahir Özakkaş[1], Prof. Dr. Nadir İsmayılov[2]

Bu çalışmada; DSM III-R ‘a göre Anksiyete bozuklukları grubuna giren 120 hasta üzerinde çalışıldı. Hastalar 10 günlük yoğun ve altı aylık haftalık psikoterapi proğramına alındılar ve iki yıllık da uzak dönem takipleri yapıldı.Bu süreç içinde hastaların yoğun psikoterapiden sonraki durumları çeşitli parametrelerle değerlendirildi. Kontrol grubu olarak iki görüşmeyi tamamlamış aynı grupta 120 hasta alındı.

Materyal: DSM III-R’a göre Anksiyete Bozukluğu grubuna giren a)Fobi’ler b)Obsessif Kompulsif Bozukluk c) Yaygın Anksiyete Bozukluğu ve diğerleri gruplarına ayrılan 120 hasta, her bir kümede 40 hasta olmak üzere üç gruba bölünerek polikiliniğimize müracaat sırasına göre psikoterapiye alındılar. Hastalar Özel Psikiyatri polikliniğine 1996-1999 yılları arasında müracaat eden hastalardı. Hastaların %47’i kadın, %53’ü erkekti. Yaş ortalaması 32 (SD:2.3)

Metod: Anksiyete bozukluğu teşhisi DSMIII-R’ göre kondu. İçgörü yönelimli dinamik psikoterapi ile Kognitif-Davranışşı psikoterapi yöntemleri eklektik olarak uygulandı. Hastalara tarafımızdan yapılandırılmış her biri 90 dakikalık seansları içeren 20 seans birisi sabah birisi öğleden sonra olmak üzere on gün (Bazı hastalara 15 gün) içerisinde hastalara uygulandı. Bu yoğun terapi dönemine hucum tedavisi ismini verdik. Ardından 6 aylık idame tedavisi azami haftada bir olmak üzere çeşitli görüşme intervalleri ile uygulandı ve tedavi proğramı bitirildi. Hastalardaki relapsları takip etmek açısından hastalar iki yıl daha uzaktan takibe alındılar ve dosyalarına not düşüldü. Kontrol grubu olarak da aynı psikoterapik yaklaşımla tedaviye aldığımız aynı teşhisi taşıyan, ancak haftada bir gördüğümüz hastalarımız alındı. Biz bu makalede 10-15 gün içinde uyguladığımız hucum tedavisinin sonuçlarını tartışmayı amaçladık. Psikometrik testler hastanın ilk geldiği gün ile hucum tedavisinin bittiği son gün uygulandı. Aynı testler aynı sürede kontrol grubuna da uygulandı. Hastalara uygulanan testler : İşlevselliğin Genel değerlendirme Skalası (İGDS),Fobi Skalası (FS), Anlık Kaygı Skalası (AKS), Sürekli Kaygı Skalası (SKS), Yale-Brown Obsessif-Kompulsif Ölçü Skalası (YB-OKS), Hamilton Depresyon Skalası (HDS)’dır. Elde edilen veriler, veri kodlama kağıdına geçirildikten sonra kompütere yüklenmiştir. Bu bilgiler EPI 5 programı ile tablolandırılmıştır. Tablo haline getirilen bu veriler, yine aynı kompüter programı vasıtası ile istatiksel analize tabi tutulmuştur. Gerekli yerlerde istatiksel analiz için, Khi kare, t-student, varyans analizi, Fisher ve Yartes düzeltmeleri yapılmıştır.

Sonuçlar: Anksiyete bozukluğu gruplarında uygulanan 20 seanslık hucum tedavisinin hastalardaki etkileri psikometrik testler vasıtası ile değerlendirildi. Fobi, Obsessif-Kompulsif ve Anksiyete kümelerindeki tüm hastalara anlık ve sürekli kaygı skalaları ve Hamilton Depresyon ölçekleri uygalınırken; fabi grubuna Fobi Kendi Ölçüm Skalası, Obsessif –Kompulsif Gruba Yale_Brown Skalası ek olarak uygulandı. Aynı skalalar kontrol grubuna da uygulandı. Hucum Psikoterapisi uygulanan hastalarda kontrol grubuna göre skala sonuçlarında istatistiksel olarak anlamlı olumlu değişmelerin olduğu tesbit edildi.

Tartışma: Psikoterapilerin etkinliğinin kısa sürede ortaya çıkartılabilmesi hekimler ve hastalar için ciddi bir sorun olarak önümüzde durmaktadır. Psikoterapi tarihine baktığımızda yıllarca süren ve sonucu belli olmayan klasik analizlerden yapılandırılmış kısa dinamik psikoterapi proğramlarına, sorun odaklı çalışan davranışcı ve kognitifçi terapistlere kadar tüm hekimlerin amacı hastayı kısa sürede sağaltıma ulaştırmaktır. Anksiyete bozukluğundaki klinik çalışmalar göstermektedir ki; ilaçlarla yapılan iyileşmeler kalıcı olmamakta ve relapslar çok sıkdır. Ancak psikoterapilerle yapılan iyileşmeler kalıcı olmakta ve relapslar daha az ortaya çıkmaktadır. Bu nedenle sürenin kısaltılması ve bu süre içinde hastaya çok şey verilmesi temel amaçtır. Biz de bu çalışmamızda hastalara kısa sürede semptomlarında iyileştirici etkileri ortaya çıkarabilmeyi hedefledik. Sonuçlarda göstermektedir ki hastalara uygulanacak yapılandırılmış yoğun bir proğram yararlı olabilmektedir. Bu çalışmanın tek dezavantajı hekimin zamanının büyük bir kısmını az sayıdaki hasta ile harcamasıdır. Kalıcı bir yarar için bu göğüslenecek bir fedakarlık olması gerekir.

Kaynaklar:

1. Smith M, Glass GV, Miller TI: The Benefits of Psychotherapy. Baltimore, John Hopkins University Press, 1980

2. Beck A, Rush AJ, Shaw B, et al: Cognitive Therapy of Depression. New York, Guilford, 1979

3. Klerman GJ, Weissman MM, Rounsaville BJ, et al: Interpersonal Psychotherapy of Depression. New York, Basic Books, 1984

4. Luborsky L: Principles of Psychoanalytic Psychotherapy: A Manual for Supportive Expressive Treatment (SET). New York, Basic Books, 1984

5. Weissman MM, Rounsaville BJ, Chevron E: Training psychotherapists to participate in psychotherapy outcome studies. Am J Psychiatry 1982; 139:1442¾1446

6. Shaw BF: Specification of techniques in cognitive therapy, in Psychotherapy Research: Where Are We and Where Should We Go? edited by Williams JBW, Spitzer RL. New York, Guilford, 1984

7. Sifness PE: Short Term Psychotherapy and Emotional Crisis. Cambridge, MA, Harvard University Press, 1972

8. Mann J: Time Limited Psychotherapy. Cambridge, MA, Harvard University Press, 1973

9. Klerman GL, Dimascio A, Weissman M, et al: Treatment of depression by drugs and psychotherapy. Am J Psychiatry 1974; 131:186¾191

10. Elkin I, Imber S, Watkins J, et al: Various presentations of the NIMH Treatment of Depression Collaborations Research Program, in Continuing Medical Education Syllabus and Scientific Proceedings in Summary Form, 136th annual meeting of the American Psychiatric Association, Washington, DC, 1986, pp 85¾86

11. Garfield S, Bergin A: Handbook of Psychotherapy and Behavior Change. New York, Wiley, 1986

12. Elkin I, Shea T, Watkins JT, et al: National Institute of Mental Health Treatment of Depression Collaborative Research Program: General Effectiveness of Treatments. Arch Gen Psychiatry 1989; 46:971¾982

13. Altshuler KZ: Will the psychotherapies yield differential results? A look at assumptions in therapy trials. Am J Psychiatry 1989; 63:310¾320

14. Klein DF: NIMH collaborative research on treatment of depression; Elkin I, Shea T, Flollins J, et al: Comment; Hirschfield R: Comment; Klerman GL: Comment (letters). Arch Gen Psychiatry 1990; 47:682¾688

15. Altshuler KZ: Whatever happened to intensive psychotherapy? Am J Psychiatry 1990; 147:428¾430

16. Mohl PC, Lomax J, Tasman A, et al: Psychotherapy training for the psychiatrist of the future. Am J Psychiatry 1990; 147:7¾13

17. Tucker G: Panel on Residency Training, Meeting of the Association of Chairmen of Departments of Psychiatry, Washington, DC, October 1991

18. Verhulst J: The psychotherapy curriculum in the age of biological psychiatry: mixing oil with water? Academic Psychiatry 1991; 15:120¾13

19. Kenneth Z. Altshuler, M.D. Research and the Future of Intensive Psychotherapy JPPR93 vol 2.1:



Bu makale “36. Ulusal Psikiyatri Kongresi 03-07 EKİM 2000 Adora Golf Resort Hotel / Belek Antalya Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Ana Bilim Dalı, Türkiye Psikiyatri Derneği, Türkiye Sosyal Psikiyatri Derneği özet kitabı Sayfa: 87”

Bu çalışma sözel bildiri olarak sunulmuştur.


--------------------------------------------------------------------------------

[1] Azerbaycan Tıp Üniversitesi Psikiyatri A.B.D.

[2] Azerbaycan Tıp Üniversitesi Psikiyatri A.B.D.


Last modified: Monday, 28 January 2013, 2:21 AM